มาร์โควัลโด หรือฤดูกาลในเมือง

“มาร์โควัลโดผู้นี้มีสายตาที่ไม่ค่อยจะเหมาะกับชีวิตในเมืองเท่าใดนัก เพราะไม่ว่าจะเป็นป้ายต่าง ๆ หรือสัญญาณไฟจราจร ตู้กระจกร้านค้า ป้ายเรืองแสง และใบปิด ซึ่งได้รับการค้นคว้าออกแบบมาให้สะดุดตาคน ต่างไม่เคยหยุดสายตาของเขาที่ดูเหมือนทอดไปในทะเลทรายไว้ได้ แต่พอเป็นใบไม้สักใบที่เหลืองคากิ่ง หรือขนนกที่ติดอยู่ในกระเบื้องหลังคา กลับไม่เคยหลุดรอดสายตาเขาไปเลย ไม่มีเหลือบบนหลังม้าตัวไหน หรือรูปลวกในแผ่นไม้รูใด ตลอดจนเปลือกลูกมะเดื่อที่บี้แบนติดบาทวิถีชิ้นไหน ที่มาร์โควัลโดจะไม่สังเกตเห็น และเก็บมาครุ่นคิด ทำให้รู้ถึงการเปลี่ยนแปลงของฤดูกาล รวมทั้งความปรารถนาแห่งหัวใจ และความทุกข์ยากของชีวิตตน”

เรื่องสั้นๆ 20 เรื่องของกรรมกรนามว่ามาร์โควัลโด ผู้ใช้ชีวิตอยู่ในเมืองใหญ่แห่งหนึ่งในอิตาลี เมืองที่ทันสมัยเพราะเศรษฐกิจแต่แห้งแล้งและชวนห่อเหี่ยวใจแห่งนี้ เปลี่ยนโฉมหน้าไปภายใต้เสื้อคลุมแห่งฤดูกาลทั้งสี่ ทั้งฤดูใบไม้ผลิซึ่งนำความอุดมสมบูรณ์มาให้ ฤดูร้อนบางทีก็ร้อนเกินไปจนต้องหาทางคลายร้อน ฤดูใบไม้ร่วงส่งสัญญาณบอกให้เตรียมรับฤดูหนาว ฤดูหนาวที่มาพร้อมหิมะและโรครูมาตอยด์ ก่อนจะกลับเข้าสู่ฤดูใบไม้ผลิใหม่อีกครั้ง ถึงจะขาดแคลนเงินทองและธรรมชาติในชีวิตประจำวัน แต่มาร์โควัลโดกับภรรยาและลูกๆ ก็มีวิธีซื่อๆและสุจริต (เป็นส่วนใหญ่) มาพร้อมรับมือเสมอไม่ว่าจะเป็นฤดูใดก็ตามของปี

"ที่แปลกคือ ผมเริ่มรู้สึกว่าตนเองเป็นมาร์โควัลโดก็ตอนผมเขียนหนังสือเล่มนี้เสร็จนั่นแหละ ตอนผมเขียน ผมคิดว่าเขาคือตัวละครที่ออกจะชวนหัวนิดๆ ชวนเศร้าหน่อยๆ แต่ก็ต่างไปจากตัวผมมาก กระนั้น เมื่อเวลาผ่านไป..." —อิตาโล คัลวีโน ใน Letters, 1941-1985